คุณธรรมจริยธรรม

การละเล่นของไทย

กงจักร

จำนวนผู้เล่น

ไม่จำกัดจำนวน

วิธีเล่น

ผู้เล่นนำฝาเบียร์มาทับให้แบน เจาะรูตรงกลาง นำเชือกร้อยเข้าไปในรู ตรงกลางถือเชือกไว้ด้วยมือทั้งสองข้าง แกร่งเชือกให้เป็นเกลียวมาก ที่สุดเท่าที่จะมากได้ แล้วดึงให้ฝาเบียร์จะหมุนอย่างรวดเร็ว

อุปกรณ์

ฝาเบียร์, ตะปู, ค้อน, เชือก

กระโดดกบ

จำนวนผู้เล่น

ไม่เกิน 10 คน

วิธีเล่น

เอาผ้าผูกขา 2 ข้างของผู้เล่นติดกัน เมื่อกรรมการให้สัญญาณ  ผู้เล่นทุกคนจะกระโดดออกจากเส้นเริ่มต้นไปจนถึงเส้นชัย ใครไปถึง ก่อนเป็นผู้ชนะ

อุปกรณ์

ผ้าสำหรับใช้ผูกขาเท่าจำนวนผู้เล่น

กระโดดเชือกคู่

จำนวนผู้เล่น

ไม่จำกัดจำนวน

วิธีเล่น

เลือกผู้เล่น 2 คนมาจับปลายเชือกคนละข้าง แล้วแกว่งไปด้าน ข้างทางเดียวกัน  ผู้เล่นที่เหลือเข้าไปกระโดดข้ามเชือก ที่กำลังแกว่าง  จะกระโดดทีละคนหรือพร้อมกันหลายๆ คนก็ได้   ถ้าใครกระโดดสะดุดเชือก หรือกระโดดคร่อมเชือก  ถือว่าตายต้องไปถือเชือกแกว่ง และให้คนที่ถือเชือกอยู่ เดิมมากระโดดแทน

อุปกรณ์

เชือก 1 เส้น ยาวประมาณ 5.10 เมตร

กระโดดเชือกเดี่ยว

จำนวนผู้เล่น

ไม่จำกัดจำนวน

วิธีเล่น

ผู้เล่นจับปลายเชือก 2 ข้าง แก่งไปข้างหน้าพอเชือกแกว่งมา ถึงปลายเท้าก็กระโดดข้ามเชือกทีละขา หรือพร้อมกันทั้ง 2 ขาก็ได้  ถ้าเหยียบเชือกหรือกระโดดข้ามไม่พ้นเชือกก็ต้องให้ ผู้เล่นคนอื่นกระโดดต่อ  ซึ่งในการกระโดดเชือกเดี่ยวนี้บางคน อาจจะแกว่งเชือกไปทางด้านหลังก็ได้

อุปกรณ์

เชือก 1 เส้น มีความยาวเท่ากับความสูงของผู้เล่น  (เมื่อจับเชือกสองมือใช้เท้าเหยียบกลางเชือก แล้วยกแขน ขึ้นสูงระดับศีรษะของตัวเอง)

กระโดดยาง

จำนวนผู้เล่น

3 คนขึ้นไป

วิธีเล่น

นำหนังยางมาต่อกันคล้ายๆ โซ่ เวลาเล่นจะต้องมีผู้เล่น 2  คนถือยางคนละข้าง ดึงให้ตึงพอสมควร แล้วให้ผู้เล่นที่เหลือ กระโดดข้าม แต่ละเกมการเล่นจะแบ่งเป็นระดับตามความสูงของ การถือยาง คือจากต่ำไปจนถึงสูง หากผู้กระโดดไม่สามารถกระ โดดข้ามได้ในความสูงระดับใดถือว่าแพ้ ต้องหยุดเล่นแล้วนั่งดู ผู้ที่เหลือเล่นจนจบเกม

อุปกรณ์

ยาง

กระต่ายขาเดียว

จำนวนผู้เล่น

ไม่จำกัดจำนวน

วิธีเล่น

ขีดเส้นแบ่งเขตบนพื้น และมีเขตจำกัดเส้นออกไว้ด้วย  แบ่งผู้เล่นออกเป็น 2 ฝ่ายเท่าๆ กัน ตกลงกันว่าใครจะเป็น กระต่ายก่อน กลุ่มที่เป็นกระต่ายจะคิดคำขึ้นหนึ่งคำ ให้มีพยางค์ เท่ากับจำนวนคนในหมู่และจำต้องกำหนดพยางค์ให้แต่ละคนด้วย  เมื่อคิดคำได้แล้วหมู่ที่เป็นฝ่ายเล่นทั้งหมดก็จะเป็นผู้เลือกว่า  จะเอาพยางค์ใด ฝ่ายกระต่ายคนที่มีพยางค์ตรงกับที่โดน เลือกก็จะวิ่งกระโดดขาเดียวให้เร็วที่สุด และไล่จับแตะคน ในฝ่ายเล่น ถ้าคนใดโดนจับหรือถูกตัวกระต่ายก็ต้องออก จากการเล่น แต่ถ้ากระต่ายเปลี่ยนขาหรือขาแตะพื้นจะต้อง เปลี่ยนเป็นกระต่ายตัวใหม่ที่ฝ่ายเล่นจะเลือก เมื่อฝ่ายเล่น ถูกไล่ตีจนหมดแล้วก็ถือว่าแพ้ ต้องมาเป็นฝ่ายกระต่ายบ้าง

ตัวอย่างการเล่น

ฝ่ายกระต่ายมีสมาชิก 4 คน ก็คิดคำ 4 พยางค์ เช่น  ทุเรียนหมอนทอง คนแรกเป็น “ทุ”คนที่2 เป็น“เรียน”  คนที่3 เป็น“หมอน” คนที่4 เป็น“ทอง” เมื่อฝ่ายเล่นเรียก “ทอง” คนที่เป็นทองต้องกระโดดขาเดียวไล่จับคนฝ่ายเล่น  ถ้าเท้าตกถึงพื้นฝ่ายเล่นจะเลือกคนใหม่อีก จนกว่าจะหมด  ถ้าฝ่ายกระต่ายแตะได้ก่อน หรือฝ่ายเล่นวิ่งออกนอกเส้นแบ่งเขต  จะหมดสิทธิ์เป็นฝ่ายเล่นต้องมาเป็นฝ่ายกระต่ายแทน

ก่อกองทราย

จำนวนผู้เล่น

ไม่จำกัดจำนวน

วิธีเล่น

นำทรายมากองไว้จำนวนมากๆ จากนั้นผู้เล่นทำการก่อกองทราย  โดยการโกยทรายทำเป็นรูปร่างต่างๆ ตามจินตนาการ เช่น  ปราสาทใหญ่ บ้าน เป็นต้น

อุปกรณ์

ทราย

กาฟักไข่

จำนวนผู้เล่น

ไม่จำกัดจำนวน

วิธีเล่น

ใช้ผลไม้หรืออะไรก็ได้ สมมุติว่าเป็นไข่ และเขียนวงกลมลงบนพื้น  เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 4 ฟุต 1 วง และอีกวงหนึ่งอยู่ในวงแรก  ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 ฟุต วางทั้งหมดไว้ในวงกลมเล็ก  ให้คนใดคนหนึ่งเป็นกา ยืนในวงกลมวงใหญ่ หรือนั่งคร่อมวงกลมเล็ก  นอกนั้นทุกคนยืนรอบนอกวงกลมวงใหญ่ คอยแย่งไข่ คนเป็นกามี หน้าที่ป้องกันไข่ โดยมีกติกาการเล่น ดังนี้ 1.     ผู้มีหน้าที่หยิบไข่ เข้าไปในวงกลมไม่ได้ 2.     ผู้มีหน้าที่หยิบไข่ ต้องระวังมิให้อีกาตีถูกมือ  หรือแขนของตน ซึ่งล่วงล้ำเข้าไปในวงกลมได้ 3.     ถ้าแย่งไข่ไปจากอีกาได้หมดแล้ว ให้ปิดตากา แล้วเอาไข่ไปซ่อนให้อีกาตามหาไข่ ถ้าพบไข่ที่ผู้เล่น คนใดเป็นคนซ่อน ผู้นั้นต้องเปลี่ยนมาเป็นกาแทน

อุปกรณ์

ก้อนหินหรือผลไม้เท่าจำนวนคนเล่น ยกเว้นคนที่เป็นกา 1 คน

กำทาย

จำนวนผู้เล่น

จำนวน 2 คนขึ้นไป

วิธีเล่น

ก่อนเล่นผู้เล่นต้องจับไม้สั้นไม้ยาว เพื่อให้ผู้ชนะได้เป็น ผู้กำทายก่อน และผู้เล่นคนที่ 1กำเมล็ดถั่วจำนวนเท่าใด ก็ได้ไว้ในมือ แล้วให้ผู้เล่นคนอื่นเป็นคนทายว่ามีกี่เมล็ด  หากผู้เล่นคนใดทายถูกก็จะได้เป็นเจ้าของเมล็ดถั่วนั้น.

อุปกรณ์

เมล็ดถั่วสำหรับการทาย

เก้าอี้ดนตรี

จำนวนผู้เล่น

ไม่จำกัดจำนวน

วิธีเล่น

ตั้งเก้าอี้เรียงเป็นวงกลมให้เก้าอี้มีจำนวนน้อยกว่าผู้เล่น  1 ตัว  แล้วให้ผู้เล่นยืนเป็นวงกลมล้อมเก้าอี้ เมื่อเพลงขึ้น ให้ผู้เล่นเดินไปรอบวงพร้อมกับรำไปด้วยให้เข้าจังหวะเพลง  พอเพลงหยุดผู้เล่นต้องรีบนั่งลงบนเก้าอี้ ผู้ใดที่ไม่มีที่นั่งต้อง ออกจากการแข่งขันไป แล้วดึงเก้าอี้ออกไป 1 ตัว จากนั้นก็เริ่ม เล่นต่อไปจนกระทั่งเหลือผู้เล่น 2 คนสุดท้าย และเหลือ เก้าอี้ 1 ตัว ผู้ใดที่นั่งได้ก่อนเป็นผู้ชนะ

อุปกรณ์

เก้าอี้

ขาไก่ติดกัน

จำนวนผู้เล่น

ไม่น้อยกว่า 4 คน (ต้องเป็นจำนวนคู่)

วิธีเล่น

ให้จับคู่กันเป็นคู่ๆ แล้วเอาขาข้างใดข้างหนึ่งที่เป็น ข้างเดียวกันไขว้กัน หรือเกี่ยวกันโดยหันหลังให้กัน  เมื่อเกี่ยวกันได้แล้ว ให้กระโดดอยู่กับที่  ถ้าขาของคู่ใดหลุดออกจากกัน หรือล้มลง คู่นั้นต้อง ออกจากการแข่งขัน คนที่ยืนอยู่ได้โดยที่ขาไม่ หลุดออกจากกันจะเป็นผู้ชนะ

อุปกรณ์

ไม่มี

แหล่งที่มา